Milli Uzay Programı’nın stratejik hedefleri arasında yer alan “Bölgesel Konumlama ve Zamanlama Sistemi’nin (BKZS)” en önemli alt sistemlerinden “Rb Atomik Frekans Standartı Geliştirme Projesi” (RAFS) başlatıldı.
Türkiye Uzay Ajansı (TUA)’nın desteği ve iş birliği ile TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME) yürütücülüğünde, Milli Uzay Programı’nın stratejik hedefleri arasında yer alan “Bölgesel Konumlama ve Zamanlama Sistemi’nin (BKZS)” en önemli alt sistemlerinden “Rb Atomik Frekans Standartı Geliştirme Projesi” (RAFS) başlatıldı.
Özellikle, uzay sanayinde milli ve yerli alternatifler üretme anlayışına uygun olarak kritik alt bileşenlerin yerlileştirilmesi kapsamında Küresel Konumlama Sistemleri’nden bağımsız bir seyrüsefer sistemi geliştirme amacıyla başlanan projenin açılış toplantısı 19 Haziran 2023 tarihinde TÜBİTAK UME’nin ev sahipliğinde gerçekleştirildi.
Bölgesel Konumlama ve Zamanlama Sistemi Nedir?
Küresel Konumlama ve Zamanlama Sistemleri (GNSS) içlerinde ortalama 4 adet atomik frekans standardı bulunan uydu kümelerinden oluşuyor. Gelişmiş ülkeler kendi GNSS sistemlerini de kurarak hassas konum belirleme için gerekli ihtiyaçlarını bağımsız bir şekilde karşılayabiliyorlar. Haberleşme uydularının aksine GNSS uyduları dünyaya çok hassas zaman ve konum bilgisi gönderiyor.
Zamanın hassas bir şekilde yörüngede korunabilmesinin tek yolu da uydu içerisinde atomik frekans standardı kullanmak. Milli Uzay Programının en kritik hedeflerinden biri de Bölgesel Konumlama Sisteminin kurulması. RAFS projesi ile amaç TÜBİTAK UME tarafından öz kaynakları ile geliştirilen masaüstü Rubidyum Frekans Standardının Küp Uydu boyutlarına uygun hale getirilerek yeniden tasarlanması, proje paydaşları ile birlikte üretilecek 6U boyutlarında küp uydu içerisine yerleştirilmesi ve fırlatmaya hazır hale getirilmesi.
TUA tarafından sağlanacak fırlatma iş birliği olanağı ile hazırlanan uydu fırlatılarak Rubidyum Atomik Frekans Standardının yörünge performansı en az 1 yıl süre ile izlenerek atomik saatin frekans kararlılık testleri yapılacak. Bu sayede standarda tarihçe kazandırılacak ve Bölgesel Konumlama Sistemi için geliştirilmesi zorunlu olan tam uzay kalifiye standartlar için de büyük bir aşama geçilmiş olacak.
Geliştirilme süresi 36 ay olarak planlanan proje ayrıca bu alanda çalışmak isteyen gençlere de gelişmeleri için fırsat sunacak.
